Maak kennis met onze serie over en met sustainability frontrunners. Doel van de serie is de zichtbaarheid van de voorlopers op het gebied van zero emission en hun aanpak te vergroten en de followers te inspireren. Hoe vullen zij hun rol in? Welke adviezen geven ze?
Deze week: Talitha Koek, Manager Corporate Communicatie en MVO bij GVB.
In haar rol als frontrunner maakt zij zich sterk om het duurzame karakter van het OV naar een hoger niveau te tillen. Als ‘grootste van de kleinere vervoerders’ dragen ze bij aan de ambitieuze doelstellingen die de Gemeente Amsterdam heeft op het gebied van duurzaamheid. Hun streven naar zero emissie openbaar vervoer in 2025 maken ze haalbaarder door breder te kijken dan alleen de eigen organisatie, samen te werken met andere vervoerders en onderling innovaties te delen.
Hoe lukt het Talitha om frontrunner te blijven? Hoe gaat ze om met de hoge ambities? We stellen Talitha vier persoonlijke vragen.
Welk advies geef je aan organisaties die starten met sustainability?
Talitha: “Zorg dat je op strategisch niveau een doelstelling hebt én een persoon op c-level die er buikpijn van krijgt wanneer deze niet wordt gehaald. Daarmee ben je er weliswaar nog niet, maar het is een goede start en daarna kan je in ieder geval wel het gesprek op het hoogste niveau aangaan. Mijn werk is zorgen dat die buikpijn in de top vervolgens ook op de werkvloer komt. Maar ook dat begint met iemand hoog in de boom met affiniteit voor dit thema en het onderwerp prioriteit geeft. Dat is uiteindelijk belangrijker dan een groot MVO-team.
Door corona was het afgelopen jaar een moeilijk jaar voor het OV. GVB was geen uitzondering daarin. Tel daarbij op een interim-periode tussen directeuren en het wegvallen van inkomsten en dan merk je dat de duurzaamheidsdoelstellingen onder druk komen te staan. Dan heb je iemand nodig met gewicht die soms tegengas kan geven.
“Als je het klimaatprobleem echt wil oplossen moet je breder kijken, naar de hele keten of sector waar je je in bevindt, en uiteindelijk naar de maatschappij als geheel.”
Ook externe druk kan soms effectief zijn. De uitgesproken ambitie en het politieke karakter van de Gemeente Amsterdam helpen zeker. Tijd is een goede vriend van de MVO manager. Toen ik begon leek 2025 erg ver weg en was het soms moeilijk zaken in beweging te krijgen. Inmiddels is het al over vier jaar en begint iedereen te snappen dat er stappen gezet moeten worden om onze doelen te bereiken.
Welk advies geef je aan de volgende generatie sustainability managers?
“Misschien is het omdat ik ooit begonnen ben als lobbyist, maar wat ik eigenlijk hoop en verwacht is dat het een veel bredere maatschappelijke en politieke rol wordt. Ik vind in ieder geval dat de huidige schaal waarop er naar de problematiek gekeken wordt, niet goed genoeg is. Het is te beperkt als er alleen maar focus is op de eigen organisatie. Als je het klimaatprobleem echt wil oplossen moet je breder kijken, naar de hele keten of sector waar je je in bevindt, en uiteindelijk naar de maatschappij als geheel.
Daarnaast lijkt het erop dat de politiek zich in de nabije toekomst ook meer zal gaan bemoeien met de grens tussen publiek en privaat; wat is van de markt en wat van ons allemaal? Er zijn de laatste jaren terecht kanttekeningen geplaatst bij het vrije marktdenken. Ik verwacht dat al die miljarden die de afgelopen maanden de markt in zijn gepompt zich gaan vertalen in een grotere invloed van de overheid, zoals ook gebeurd is met de banken in de vorige crisis. Wanneer de overheid steunt met publiek geld volgt automatisch de verplichting breder te kijken naar de impact die gemaakt wordt.
In het OV en de mobiliteitssector gebeurt dit deels al. En de oplossing daar is dat er vanuit de gehele sector de vraag gesteld wordt hoe samen duurzaamheid het effectiefst opgepakt kan worden in plaats van dit te benaderen vanaf een eigen eilandje.
Ik denk dan ook dat de rol van de MVO manager wel blijft bestaan. Die specifieke kennis van duurzaamheid is nodig in een organisatie. Wel zal die rol veranderen omdat je een breder skill set nodig hebt om zo’n sectorgerichte aanpak een succes te maken. Ik merk dat ik nog steeds veel aan mijn ervaring heb als lobbyist met het begrijpen van andere belangen en het analyseren van stakeholders. Zo kan je samen het gesprek voeren over hoe we deze uitdaging echt kunnen aanpakken.”
Welk advies geef je aan je jongere zelf? Wat zou je anders doen?
Talitha: “Niks? Haha! Ok, wat ik echt heb moeten leren kennen is het bedrijfsleven. Ik snap nu veel beter hoe moeilijk het is om iets concreet voor elkaar te krijgen en hoe makkelijk het is vanaf de zijlijn te roepen dat er ‘iets’ moet veranderen. De samenhang tussen het uitspreken van ambities en de uitvoering ervan is een hele lastige, zelfs in een publiek bedrijf als GVB merk je dat. Vanuit de politiek worden ambities uitgesproken, maar niet altijd even goed gekeken hoe zich dat zich in de uitvoering vertaalt. Het blijft belangrijk de uitvoering mee te nemen bij de keuzes die je maakt om de haalbaarheid goed in te schatten. Het zelf een keer ervaren helpt daarbij.
“Het blijft belangrijk de uitvoering mee te nemen bij de keuzes die je maakt om de haalbaarheid goed in te schatten”
Aan de andere kant moet de lat wel hoog gelegd worden en zijn ambities juist zo belangrijk om iets te bereiken. Je komt nergens met de instelling dat alles te lastig is. Uiteindelijk is het een samenspel. Het organiseren van deze dialoog op een volwassen manier is belangrijk en de MVO manager kan daarin een verbindende rol spelen.”
Wat zijn je daily mantra’s? Wat zou je je collega-sustainability managers aanraden?
“Wees moedig en wees mild. Die kan zo op een tegeltje, he? Ik zou zeggen dat het van nature al mijn levenshouding is en goed toepasbaar in mijn werk. Ik zou deze instelling aanraden aan mijn collega’s omdat er moed voor nodig is om visie te ontwikkelen en te staan voor waar je in gelooft. Natuurlijk zal je je dan af en toe alleen voelen, maar als je het doet vanuit je overtuiging en intuïtie sterkt dat. Aan de andere kant; wees mild. Jijzelf of je collega’s kunnen snel teleurgesteld zijn in wat er allemaal niet gebeurt. Dus is het belangrijk ze te wijzen op wat wel lukt, en begrip te houden voor elkaars positie.
“Uiteindelijk is duurzaamheid ook gewoon mensenwerk. En die mensen moeten het leuk vinden om met je te werken”
Een mantra wat hierbij aansluit is “wees hard op de inhoud, maar zacht op de relatie”. Niet dat ik dit dagelijks tegen mijzelf zeg, maar ik neem het wel mee in mijn beslissingen en afwegingen. Ik vertel graag vanuit mijn kennis en kunde over duurzaamheid een verhaal waarom we moeten veranderen, maar probeer het leven niet altijd te serieus te nemen. Uiteindelijk is duurzaamheid ook gewoon mensenwerk. En die mensen moeten het leuk vinden om met je te werken.
